بینش جامعه شناختی – سی رایت میلز

کتاب بینش جامعه شناختی سی رایت میلز یکی از ده اثر برتر جامعه شناسی به انتخاب اعضای انجمن بین المللی جامعه شناسی است. این کتاب اگرچه نقدی بر جامعه شناسی آمریکایی است اما باور من و دوستانی که این کتاب را با هم خواندیم این است که گویی سی رایت میلز یک دوربین مخفی هوشمند در محل زندگی حرفه ای و آمادمیک همه ما پژوهشگران رشته علوم اجتماعی گذاشته و با تحلیل ثانیه به ثانیه آن شروع به نوشتن این کتاب کرده است.این کتاب هشدارنامه ای خطاب به همه ما محققان و عالمان جامعه شناسی است که بزرگان جامعه شناسی را چراغ راه خود قرارداده و در افتادن در دام تحقیقات سطح خرد و بازیچه اقتصاد و سیاست شدن پرهیز کنیم.

من در اینجا برخی از درسگفتارهای مربوط به این کتاب را که خودم ارائه داده ام آورده ام.

بینش جامعه شناختی ، مهم ترین اثر چارلز رایت میلز، یکی از جامعه شناسان متعهد و در واقع پیشرو جامعه شناسی انتقادی در آمریکاست. مجموعه مقالات این کتاب به یک عبارت کیفر خواستی علیه جامعه شناختی غیر متعهد آمریکایی است . ضمنا هر یک از مقالات نمونه ای ارزنده در سنت تحقیقات علوم اجتماعی کلاسیک است. اساس نظری این مقالات بر مفهوم با ارزش «بینش جامعه شناختی» استوار است، میلز در این باره می نویسد: توده ی مردم تنها به اطلاعات و آمار نیاز ندارند- در این عصر آمار و ارقام اذهان مردم آن چنان از اطلاعات و آمار انباشته است که حتی از قدرت هضم آنها هم فزونی یافته . توده مردم همچنین به فنون منطق و استدلال هم نیاز ندارند، هر چند تلاش آنها برای کسب چنین فنونی غالبا به جایی نمی رسد ، به عقیده من آنچه توده مردم به آن نیاز دارند، بینش جامعه شناختی است که به یاری آن بتوانند اطلاعات و آمار را به نحوی به کار برند و قدرت استدلال خود را طوری توسعه دهند که از آنچه در جهان و در درون ذهن آنها می گذرد ، نتایجی شخصی بدست آورند. فردی که دارای بینش جامعه شناختی است می تواند تاثیر رویدادهای تاریخی دامنه دار را در زندگی خصوصی و فعالیت ها اجتماعی خود و دیگران درک کند. او همچنین به خوبی می داند که چرا افراد در زندگی روزمده خود غالبا آگاهی کاذبی از موقعیت اجتماعی خویش دارند به بیان دیگر بینش جامعه شناختی به ما یاری می دهد که در گیرو دار زندگی روزانه سیمای کل جامعه جدید را در نظر گرفته و در قالب آن به طبقه بندی و تبیین روان نشاسی افراد گوناگون بپردازیم بدین ترتیب به جای گرفتاریها خصوصی مسائل اساسی مورد توجه قرار می گیرد و مقابله با مسائل عمومی جایگزین بی تفاوتی و دلمردگی عمومی می شود.